Πρόληψη και Διαχείριση των Αισθητηριακών Διαταραχών

Στο πλαίσιο της πρόληψης και προαγωγής Υγείας για την τρίτη ηλικία το Πρόγραμμα ΗΠΙΟΝΗ 2019 ασχολείται με τις αισθητηριακές διαταραχές -όραση και ακοή στην τρίτη ηλικία- και αναζητούνται προληπτικές ενέργειες και μέτρα για την πρόληψη αυτών των διαταραχών που έχουν σοβαρές συνέπειες όχι μόνο στα όργανα-στόχους αλλά και γενικότερα στη διανοητική κατάσταση και ποιότητα ζωής του ατόμου, αφαιρώντας του σε διαφορετικό εκάστοτε βαθμό τη λειτουργικότητα και την αυτονομία.

Στόχος του Προγράμματος είναι η διερεύνηση και εφαρμογή προληπτικών μέτρων και διαγνωστικών διαδικασιών για τα όργανα της ακοής και της όρασης τα οποία θα αφορούν στον ηλικιωμένο πληθυσμό και θα προάγουν την αυτονομία και τη λειτουργικότητά του.

ΟΡΑΣΗ

Οι συνδεόμενες με την ηλικία αλλαγές στο φυσικό μηχανισμό του οφθαλμού – τον κερατοειδή, τον φακό, τον αμφιβληστροειδή χιτώνα και τα οπτικά νεύρα, οδηγούν στη μείωση της οπτικής οξύτητας και της όρασης.

Οι επιδράσεις της μειωμένης οπτικής οξύτητας στη ζωή των ηλικιωμένων όπως προαναφέρθηκε είναι σημαντικές και περιλαμβάνουν:

1)  Αστάθεια βάδισης με αυξημένο κίνδυνο πτώσεων στην τρίτη ηλικία

2)  Απομόνωση του ηλικιωμένου από τις κοινωνικές δραστηριότητες

3)   Μείωση νοητικών λειτουργιών και επιτάχυνση της εξέλιξης ανοϊκών διαταραχών. Οι οφθαλμικές παθήσεις που πιο συχνά απασχολούν τους ηλικιωμένους είναι :

1)                  Καταρράκτης= Νεφώδεις ή αδιαφανείς περιοχές στο φακό του ματιού που εμποδίζουν το πέρασμα του φωτός. Οι άνθρωποι με καταρράκτη έχουν θολή όραση και βλέπουν εκθαμβωτικές λάμψεις όταν υπάρχει πολύ φως.

2)                 Γλαύκωμα= Αύξηση στο υγρό (υαλοειδές) του ματιού είτε διότι το υγρό δεν μπορεί να παροχετευτεί επαρκώς είτε επειδή παράγεται πολύ υγρό με αποτέλεσμα αυξημένη

ενδοφθάλμια πίεση και μείωση της οπτικής οξύτητας.

3)                  Σχετιζόμενη με την ηλικία εκφύλιση της ωχράς κηλίδας= Η διαταραχή αυτή προσβάλλει την ωχρά κηλίδα, μια κιτρινωπή περιοχή του ματιού τοποθετημένη κοντά στον αμφιβληστροειδή, στην οποία η οπτική αντίληψη είναι οξύτερη. Όταν ένα μέρος της ωχράς κηλίδας λεπταίνει και εκφυλίζεται τότε η όραση σταδιακά επιδεινώνεται.

Για τις περισσότερες από τις προαναφερόμενες παθήσεις είναι δυνατή η πρόληψη μέσω της έγκαιρης διάγνωσης στο πλαίσιο της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας ώστε να γίνει έγκαιρα η παραπομπή σε ειδικούς οφθαλμιάτρους και να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.

ΑΚΟΗ

Οι συνδεόμενες με την ηλικία αλλαγές στο φυσικό μηχανισμό της ακοής αναφέρονται:

1)   Στη νευροαισθητήριο βαρηκοΐα

Η μεγάλη ηλικία επηρεάζει κυρίως την ικανότητα του ατόμου να ακούει υψηλές συχνότητες με αποτέλεσμα αρνητικές επιδράσεις τόσο στην κοινωνική ζωή όσο και στις γνωστικές ικανότητες που τελικά οδηγούν στην απομόνωση του ατόμου.

2)   Στις διαταραχές του αιθουσαίου νεύρου, διαταραχές ισορροπίας και αστάθεια βάδισης.

Οι επιπτώσεις της βαρηκοΐας και της διαταραχής του αιθουσαίου νεύρου είναι: Α) Πτώσεις ηλικιωμένων μέσω της αστάθειας βάδισης και

Β) Μείωση νοητικών λειτουργιών

Στόχος: Ο προληπτικός έλεγχος για την πρώιμη διάγνωση διαταραχών της όρασης και της ακοής ώστε να μειωθούν οι επιπτώσεις:

-στη νοητική λειτουργία

-στην εξέλιξη της άνοιας

-στην αστάθεια βάδισης και στις πτώσεις

-και τελικά στην κοινωνική απομόνωση και εξάρτηση