Η ιστορία & ο πολιτισμός του Γοργοποτάμου

Το νέο Ελληνικό Κράτος ως το 1836 ήταν διαιρημένο σε δέκα Νομούς, ένας απ' αυτούς ήταν κι ο Νομός Φωκίδας και Λοκρίδας με πρωτεύουσα τα Σάλωνα (Άμφισσα). Η Φθιώτιδα αποτελούσε επαρχία. Δήμος της επαρχίας αυτής ήταν και ο Δήμος Ροδουντίων (από το κάστρο της Ροδουντίας, το οποίο είχαν χτίσει οι Αιτωλοί για να φρουρούν τις διαβάσεις των Θερμοπυλών). Ο Δήμος αυτός περιλάμβανε τα χωριά Παύλιανη, Γαρδικάκι, Κουμαρίτσι, Σκλήθρο και Ομυαλό και είχε πρωτεύουσα την Παύλιανη.

Από το έτος 1836-1845 το Ελληνικό κράτος διαιρέθηκε σε δέκα διοικήσεις, μια απ' αυτές ήταν και της Φθιώτιδας και Λοκρίδας με έδρα τη Λαμία.

Με την ένωση των Δήμων Οιταίων, Ροδουντιαίων και Δρυόπων ιδρύεται ο Δήμος Ηρακλειωτών. Ο Δήμος αυτός, ο οποίος πήρε το όνομά του από την αρχαία πόλη Ηράκλεια, με 21 χωριά είχε σαν έδρα το καλοκαίρι το Μοσχοχώρι και το Χειμώνα τα Αλεπόσπιτα.

Το 1911 ο Δήμος αποτελούνταν από τα χωριά Μοσχοχώρι, Αλεπόσπιτα, Βαρδάτες, Γαρδικάκι, Δαμάστα, Μονή Δαμάστας, Δέλφινο, Δρακοσπηλιά, Δυο Βουνά, Ελευθεροχώρι, Μουσταφάμπεη, Κομποτάδες, Κούβελος (Τραχίς), Κουμαρίτσι, Κωσταλέξι, Ματάκια Δυο Βουνών, Νεβρόπολη , Παύλιανη, Προκοβενίκος (Σκαμνός), Σκληθράκι, Φρατζή.

Το 1912 αλλάζει το σύστημα διοίκησης των Δήμων και δημιουργούνται κοινότητες ενός ή και δύο-τριών χωριών. Αργότερα, το 1928 αλλάζουν τα ονόματα πολλών χωριών. Για αυτό αποφάσισε επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών. Έτσι, μετονομάζεται η Μουσταφάμπεη σε Ηράκλεια, μάλιστα έως το 1940 κοιν. Ηρακλείας Τραχινίας.

Το 1919 το Ελευθεροχώρι αναγνωρίσθηκε σε ίδια Κοινότητα και αποσπάσθηκε από τα άλλα. Το 1927 ο συνοικισμός Προκοβενίκος μετονομάσθηκε σε Σκαμνός και το 1930 το Γαρδικάκι Οίτη.

Το 1999 με βάση το Νόμο 2539/97 (Νόμος Καποδίστρια) ιδρύθηκε ο Δήμος Γοργοποτάμου - σημερινή Δημοτική Ενότητα Γοργοποτάμου του Δήμου Λαμιέων.

Αποτελούνταν από δώδεκα Δημοτικά Διαμερίσματα (Βαρδάτες, Γοργοποταμος. Δαμάστα, Δέλφινο, Δυο Βουνά, Ελευθεροχώρι, Ηράκλεια, Κουμαρίτσι, Μοσχοχώρι, Νέο Κρικέλο, Οίτη, Σκαμνός) με έδρα του Δήμου το μεγαλύτερο, το Δ.Δ Μοσχοχωρίου.